Bali Reisgids: de mooiste plaatsen in Oost Bali
Waarom nog een reisblog maken als er al duizenden bestaan en elk thema al zo vaak is besproken? Ook ik heb me op dergelijke websites gebaseerd toen ik naar Bali trok en kwam echter tot de conclusie dat vele van die reisblogs een eenzijdig positief verhaal brachten: alles is fantastisch en alles is de moeite waard om te bezoeken. Helaas is de werkelijkheid niet zo eenzijdig en helpen de vele valse reviews op Google en Tripadvisor niet (veel zaken geven korting of gratis drank in ruil voor een 5-sterrenreview). En wat ben je er mee als alles positief wordt voorgesteld als je maar enkele dagen op een bepaalde locatie bent? Hoe moet je dan keuzes maken? Daarom probeer ik via een oprecht, no-nonsense lijstje nuttige informatie verzamelen die je écht kan gebruiken om jouw trip te plannen.
Oost Bali : algemene impressie
ā
ā
Oost Bali, een uitgestrekt gebied dat mogelijks het minst toeristische en minst bezochte stuk van Bali is, maar net daarom garant staat voor prachtige, ongerepte plekken. Waar je je ook begeeft in het oosten van het eiland, je zult figuurlijk altijd in de schaduw van Mount Agung blijven. De enorme vulkaan, de heiligste en hoogste berg van het eiland, zal geen moment uit het zicht verdwijnen terwijl je deze adembenemende regio doorkruist.
ā
-
Top ervaring ***
-
Aanrader **
-
Leuk als je tijd over hebt *
-
Links laten liggen
Top ervaringā ***
ā
ā
ā
1. Kintamani - Mount Batur
ā
Beginnen doen we echter met een andere vulkaan: Mount Batur. Deze actieve vulkaan ligt net ten westen van Mount Agung in een gebied genaamd Kintamani. De vulkaan en zijn omgeving behoren tot een selectieve lijst van 213 gebieden in de wereld die door UNESCO zijn beschermd omwille van hun significante geologische waarde in het begrijpen van de ontstaansgeschiedenis van onze planeet. Dit heeft ook tot gevolg dat je een toegangsticket moet kopen als je de regio betreedt.
Kintamani is één van de grootste caldera's ter wereld. Een caldera is een krater die ontstaat nadat een vulkaan implodeert doordat de volledige inhoud van de vulkaan is uitgespuwd. Nadat de originele vulkaan tienduizenden jaren geleden implodeerde, ontstond een gigantische krater van 10 bij 13 kilometer. Vanaf de rand van die krater heb je een adembenemend zicht op de volledige vallei, inclusief de nieuw ontstane vulkaan en een meer. Een gedeelte van de krater werd namelijk gevuld met water en vormde het Batur-meer, een prachtig stukje natuur in een zeer rustige omgeving. Als je met de scooter of wagen rondrijdt in de krater, waan je je in een andere wereld dan het Bali dat je eerder mocht ervaren. Het geeft mij altijd het gevoel alsof ik rond het Como-meer rijdt, maar dan in een primitieve, ongerepte setting. En in die krater is er dus "recent" een nieuwe vulkaan ontstaan: Mount Batur. Die vulkaan is erg actief met een laatste uitbarsting in het jaar 2017 en tientallen uitbarstingen over de laatste honderd jaar. De sporen daarvan kun je met je eigen ogen zien wanneer je in de krater afdaalt en op zoek gaat naar de gestolde lava. De vele uitbarstingen hebben er ook voor gezorgd dat de grond er extreem vruchtbaar is, wat een verklaring is voor de vele boerderijen waar koffie, sinaasappels, pepers, tomaten, ... worden verbouwd.
Toegangsprijs :
ā
50.000 IDR (ong. 3 EUR)
ā
Openingsuren:
ā
nvt.
Het beste moment om Kintamani te bezoeken is bij zonsopgang. Om die reden zijn er tal van organisaties die nachtelijke trektochten naar de top van de vulkaan organiseren om er de zonsopgang te aanschouwen. Maar ook voor wie de zonsopgang vanaf de rand van de krater wil bekijken, zijn er prachtige vergezichten voorbehouden.
De beklimming van Mount Batur is trouwens veel gemakkelijker dan die van Mount Agung, minder gevaarlijk (elk jaar vallen meerdere doden op de flanken van de berg) en in tegenstelling tot Mount Agung zul je toch nog enkele uren kunnen slapen voor je de beklimming aanvat.
Toegangsprijs :
ā
15.000 IDR (ong 1 EUR)
ā
Openingsuren:
ā
7:00 tot 18:00
2. Tukad Cepung Waterval
Bali telt honderden watervallen, de ene al indrukwekkender dan de andere, de ene al toeristischer dan de andere. Tukad Cepung is zowel indrukwekkend als toeristisch, dus bereid je niet alleen voor op natuurpracht, maar ook op enige wachttijd.
Om deze waterval te bereiken, moet je eerste een lange afdaling doen via een trap die je langs verschillende restaurantjes en winkeltjes zal leiden. Eenmaal je die gepasseerd bent, moet je verder afdalen tot in een diepe kloof waar je enkele honderden meters door de rivier zult moeten waden en bij momenten door smalle openingen zult moeten manoeuvreren vooraleer je aan de eigenlijke waterval komt. Want dat is net het indrukwekkende aan deze waterval: de waterval bevindt zich in een grote grot die de rivier gedurende vele honderd duizenden jaren heeft uitgehold in de rotsen.
De waterval is zoals gezegd behoorlijk populair, wat er toe kan leiden dat je even geduld zult moeten hebben wil je een unieke foto nemen zonder mede-toeristen. Ikzelf heb deze plek bezocht tijdens de lockdown, waardoor we de grot gedurende een half uur voor ons alleen hadden, een unieke ervaring!
3. Grudugan Waterval
ā
Wil je echter ook zo'n unieke ervaring beleven, dan heb ik goed nieuws voor je. Amper tien minuten verwijderd van het prachtige Tukad Cepung, ligt namelijk een gelijkaardige waterval die voorlopig nog maar bij heel weinig mensen gekend is. De toegangsweg naar deze waterval is pas in het najaar van 2023 aangelegd door mensen uit het dorp.
Om de rivier te bereiken moet je ook hier enkele honderden meters stappen tot aan de boorden van de rivier. Eenmaal aan de bedding van de rivier aangekomen, kun je het water instappen en enkele honderden meters stroomopwaarts stappen. Daarbij zul je tot aan de knieën door het water waden, doorheen een smalle kloof van amper een meter breed die de rivier heeft uitgehouwd. Aan het einde kom je dan aan een mini-versie van Tukad Cepung.ā
Toegangsprijs :
ā
Donatie
ā
Openingsuren:
ā
7:00 tot 18:00
Aanrader **
ā
ā
1. Vallei van Sidemen
ā
Sidemen is een uit de kluiten gewassen dorp in de bergen van Oost Bali. Op zich stelt het dorp amper iets voor en er zijn geen noemenswaardige toeristische attracties of bekende bezienswaardigheden. En toch is het een plek met een grote aantrekkingskracht. Die haalt ze uit zijn prachtige natuur en zijn micro-klimaat. Het dorp ligt namelijk in een vallei, wat hoger op het eiland waardoor het er het ganse jaar door iets minder warm is dan de rest van het eiland.
ā
Daarnaast heeft de plek zoals gezegd een adembenemende natuurpracht. Op een heldere dag heb je er één van de meest majestueuze vergezichten op Mount Agung, maar ook de eindeloze rijstvelden en de met regenwoud overwoekerde heuvels rondom de vallei zorgen voor onvergetelijke beelden.
Je kunt ervoor opteren om de rijstvelden net buiten het dorp, in het westen, te bezoeken en er een wandeling te maken. Of de weg vanuit Semarapura langs Sidemen tot in Selat volgen met de wagen of scooter en ondertussen genieten van de mooiste rijstvelden van Bali, terwijl de machtige Mt. Agung je geen seconde uit het oog verliest.
Toegangsprijs :
ā
25.000 IDR (ong. 1,50 EUR)ā
ā
Openingsuren:
ā
nvt.
Een tweede plek die enkele minuten van je tijd verdient is de Yellow Bridge. Vanop de houten brug heb je een mooi zicht op kolkende rivier die door Sidemen stroomt.
2. Tirta Ganga
ā
Het waterpaleis van Tirta Gangga, dat in 1947 werd opgetrokken, is één van die vele bekende plekken die je op sociale media ziet passeren. De vele baden zijn namelijk niet enkel gevuld met water, maar ook met honderden immens grote koi-vissen. En het voederen van die vissen vanop één van de vele tegels die op het water lijken te drijven, met op de achtergrond de grote fontein, is dé publiekstrekker van dit paleis.
Toegangsprijs :
ā
50.000 IDR (ong. 3 EUR)ā
ā
Openingsuren:
ā
8:00 tot 18:00
Wil je zelf zo'n foto, dan zul je wel wat geduld moeten hebben aangezien er vaak een lange rij wachtenden is om een foto te nemen op deze specifieke tegel. Vergeet ook niet om het visvoer om de vissen te lokken te kopen voor je het paleis binnenstapt.ā
āā
Het paleis, dat een kwartiertje ten noorden van Amlapura ligt, heeft trouwens veel meer te bieden dan enkel de zwevende tegels en vissen. Het is een fraai onderhouden plek met vele mooie baden en tuinen. In sommige van die baden kun je je zelf onderdompelen. De naam Gangga komt trouwens van de Gangges-rivier. Bali is een Hindoeïstisch eiland, dus mag het zeker niet verbazen dat het water van de meest heilige rivier, zijn naam ontleent aan dit waterpaleis.
ā
ā
ā
ā
ā
ā
ā
ā
ā
ā
3. Virgin Beachā
ā
De volgende plek ligt aan het strand. En niet zomaar een strand, wat mij betreft het mooiste strand van het Balinese vasteland!
ā
Virgin Beach, of Pantai Putih in het Indonesisch, ligt tussen Amlapura en Candidasa. Er zijn twee toegangswegen die je over een heuvelrug voeren tot aan het prachtige strand. Hemelsblauw water, wuivende palmbomen, strandbarretjes met eten, drank en ligzetels, prachtige vergezichten (op een heldere dag kun je het 50km verder gelegen Zuid Lombok zien liggen) en last-but-not-least een heerlijke zon. En dan heb ik de twee rotspartijen die het strand aan beiden kanten afbakenen nog niet vernoemd.
Toegangsprijs :
ā
20.000 IDR (ong. 1 EUR)ā
ā
Openingsuren:
ā
6:00 tot 18:00
Helaas heb ik het strand de voorbije jaren wel wat zien veranderen. Waar er vijf jaar terug nog geen vijftig mensen op het strand zaten, zullen het er dat nu enkele honderden zijn. Maar door zijn ligging zal het strand wel nooit dé toeristische trekpleister worden. De echte toeristische centra van Bali liggen namelijk allen anderhalf tot twee uur verder. Ook komen er steeds meer strandbars bij, ondertussen al over de ganse lengte van het strand, daar waar er vijf jaar geleden amper een tiental bars waren. Maar laat dat je zeker niet tegenhouden om naar dit prachtige strand te gaan om te zonnebaden. Een ideale verfrissing na een bezoek aan Tirta Gangga en het nabijgelegen Candidasa is de perfecte plek om te overnachten.
4. Taman Ujung ā
ā
Net als Tirta Ganga is Taman Ujung een waterpaleis in het oosten van Bali, al is deze plek veel minder populair bij toeristen. De reden is niet ver te zoeken. Tirta Ganga is populair gemaakt door influencers. Want qua pracht en praal moet dit waterpaleis zeker niet onder doen voor zijn populaire broer. Meer zelf, het is groter en rustiger dan Tirta Ganga.
Het waterpaleis van Taman Ujung is een goeie honderd jaar oud en heeft een mix van Balinese en Europese bouwstijlen. Het bevat mooie tuinen en een drietal grote baden, eveneens met koi-vissen. Maar het pronkstuk is natuurlijk het eigenlijke paleis, dat te midden van één van de waterpartijen is opgetrokken.
Toegangsprijs :
ā
100.000 IDR (ong. 6 EUR)ā
ā
Openingsuren:
ā
7:00 tot 19:00
5. Mount Agung
Met zijn 3.142 meter torent Mount Agung boven het eiland uit en is ze dan ook van ver te zien. De vulkaan is heilig voor de Balinezen, vandaar dat de belangrijkste tempel, Pura Besakih, op de bergflanken werd gebouwd. De vulkaan is op vandaag nog altijd actief. De laatste uitbarsting was van 2017 tot 2019, een periode waarin de berg gesloten was voor het publiek.
Want het beklimmen van de hoogste berg van Bali, zeker om de zonsopgang te bekijken, is populair onder bezoekers van het eiland. Het is echter allesbehalve een sinecure om dit te doen. Logischerwijs moet je in het pikdonker de beklimming naar de top aanvatten, wat in de eerste plaats betekent dat je de ganse beklimming met een zaklamp zult moeten afleggen. Daarenboven moet je je nachtrust ook opofferen aangezien de meeste organisaties je rond elf uur 's avonds al ophalen aan jouw verblijf.
En zo'n organisatie inschakelen is bij wet verplicht. Het is namelijk verboden om op eigen houtje de heilige vulkaan te beklimmen. En daar is een zeer gegronde reden voor! De beklimming is namelijk erg zwaar. Je moet 1,500 meter overwinnen over een afstand van 8 kilometer, in het donker, bij temperaturen dicht tegen het vriespunt, trekt naar een hoogte boven de 3.000 meter waar er een pak minder zuurstof in de lucht hangt en de totale wandeling neemt gemakkelijk 8 uur in beslag. En dit gaat dan nog maar enkel over de kortste van de twee mogelijke routes naar de top. Wie de langste route vanaf Pura Besakih neemt, is 12 uur op pad met een hoogteverschil van 2.200 meter. Daarbij komt nog dat de beklimming en vooral de afdaling zeer gevaarlijk zijn. Er zijn stukken waar je niet anders kunt dan op handen en voeten voort te bewegen, stukken die volgens sommigen vergelijkbaar zijn met passages tot aan het Mount Everest Base Camp. Elk jaar vallen meerdere doden op de flanken van de berg, in de meeste gevallen gaat het dan om toeristen die op eigen houtje de top proberen te bereiken. Tot slot nog opmerken dat er in maart en april altijd een heilige periode is waarin de berg niet toegankelijk is. Dat check je dus best als je zinnens bent om Mount Agung te trotseren.ā
ā
ā
ā
ā
ā
ā
ā
ā
6. Jagasatru waterval
Diep in de bergen van Oost Bali, ligt deze parel verborgen. Er geraken is geen sinecure. De smalle weg die je door het regenwoud naar de waterval moet leiden, is namelijk ongelooflijk steil met op sommige plaatsen stijgingspercentages boven de 20%! Daarom is het absoluut aan te raden om dit met een scooter of moto te doen. Wagens heb ik er in alle geval niet gezien. Maar voor wie geen schrik heeft tijdens het afdalen, die kan onderwijl rondkijken en genieten van adembenemende vergezichten op zowel de zee die in de diepte ligt als Mt. Agung.
Eenmaal de waterval bereikt moet je nog 165 hoge treden afdalen waarna je beloond wordt met een prachtige waterval te midden van de jungle. Doordat de waterval zo afgelegen ligt en nog niet ten prooie is gevallen aan influencers, is de kans groot dat je er alleen zult zijn en ten volle kunt genieten van dit stukje prachtige natuur.
Leuk als je tijd over hebt *
1. Besakih Tempel
Pura Besakih is de grootste en meest heilige tempel op Bali. Het imposante tempelcomplex, dat meer dan een millenium oud is, ligt behoorlijk hoog, op bijna 1.000 meter boven de zeespiegel. Door zijn ligging op de flanken van de heilige Agung-vulkaan en door zijn hoogte van bijna 1.000 meter boven zeeniveau, is het er frisser dan op de rest van het eiland en valt er ook veel meer regen. Zorg dus best voor warme kleding als je deze tempel gaat bezoeken.
Toegangsprijs:
ā
100.000 IDR (ong. 6 EUR)
ā
Openingsuren:
ā
9:00 tot 21:00
De tempel zelf bestaat uit tientallen verschillende aparte tempelcomplexen en het is leuk om er geweest te zijn en zeker voor wie zich wil verdiepen in het Balinese geloof is het een aanrader. Je hebt ook een mooi zicht op de omgeving en de weg naar de tempel biedt mooie vergezichten te midden van de natuur.
Je zult er ook veel mensen van de lokale bevolking tegen komen die in hun traditionele, religieuze klederdracht zijn gekleed. Wil je zelf een bezoek brengen aan de tempel, dan zul je ook jouw klederdracht moeten aanpassen, zoals geen blote benen en geen ontblote schouders. Wie zich hier niet aan houdt (en helaas zijn er meer en meer vooral Russische toeristen die dat niet willen), dan word je stante-pede de deur gewezen.
ā
2. Amed
ā
Ik schop hier waarschijnlijk tegen veel schenen door Amed zo laag te rangschikken, aangezien vele Bali-reizigers die op zoek zijn naar niet-toeristische regio's, in Amed terecht komen. Persoonlijk vond ik Amed echter niet bijzonder. Het is een wat primitieve, vuile, zelf saaie plek naar mijn mening, waar erg weinig te beleven valt. En de stranden nodigen ook niet meteen uit om op het strand te gaan liggen wegens niet goed onderhouden en vaak vervuild, al vind je wel de nodige plaatsen met ligzetels.
Tenzij je wil gaan duiken of snorkelen, dan zul je voor de kust van Amed wel je gading vinden. Er zijn enkele prachtige plekken zoals Amed Reef, de baai van Jemeluk met zijn onderwater postkantoor en Tulamban Beach waar het wrak van de USAT Liberty ligt, een vrachtschip van de Amerikanen dat werd getorpedeerd door de Japaners tijdens WO II.
3. Goa Lawah Tempel
ā
Toegangsprijs:
ā
30.000 IDR (ong. 2 EUR)
ā
Openingsuren:
ā
8:00 tot 18:00
Links laten liggen
1. Gates of Heaven - Lempuyang Tempel
ā
Mogelijks is dit de grootste Tourist Trap in gans Bali. Velen worden verblindt door de mooie foto's, maar weten niet dat allemaal fake is. Jawel, de foto's die je online vindt, met een poort die uitkijkt op Mount Agung met een prachtige waterpartij die het feeërieke beeld weerspiegelt, zijn niet echt. De poort, zoals er honderden zijn op Bali, en Mount Agung zijn natuurlijk wel echt, maar de weerspiegeling wordt gecreëerd door een gids met een spiegeltje onder de camera-lens.
Toegangsprijs:
ā
100.000 IDR (ong. 6 EUR)
+ 50.000 IDR (ong. 3 EUR)
voor de shuttle
ā
Openingsuren:
5:00 tot 21:00
2. Tenganan Village ā
ā
In dit authentieke Balinese dorp, enkele kilometers buiten Candidasa, leeft de plaatselijke bevolking nog volgens de oude traditionele waarden en wijzen van de Balinese cultuur. Althans zo wordt het geafficheerd. In mijn ogen is het eerder een soort van Balinees Bokrijk met als doel zoveel mogelijk geld af te troggelen van goedgelovige toeristen. Je kunt er allerhande zogezegd met de hand gemaakte prullaria kopen, geverfde hanen zien, winkeltjes bezoeken, ... zonder dat je ook maar iets van de Balinese cultuur opsteekt.
Om het allemaal nog wat onaantrekkelijker te maken, moet je ook nog eensettelijke uren aanschuiven vooraleer je jouw foto op deze influencer-plaats kunt laten nemen. Wachtrijen van drie tot vier uur zijn geen uitzondering. Daarenboven is de plek zo afgelegen, dat je ook nog eens vele uren in de wagen zit vooraleer je aan de tempel komt. Alsof dat nog niet volstaat, is de toegangsprijs naar Balinese normen zwaar overdreven. Een absolute no-go dus voor deze plek die enkel en alleen zijn bestaansrecht haalt uit Instagram.
4. Gembleng Waterval
ā
Op verschillende plaatsen langs de heuvel, zijn er kleine waterpoelen ontstaan waar je je in kunt onderdompelen en mooie foto's nemen. Het zijn ook deze plaatjes die gezorgd hebben voor de aantrekkingskracht van deze plek. Passeer je in de buurt of verblijf je in Sidemen, ga dan zeker eens piepen, maar je hoeft er zeker niet speciaal heen rijden. Dan opteer je beter voor watervallen zoals Sekumpul, Banyumala, Cepuk of Grudugan.
Toegangsprijs:
ā
Donatieā
ā
Openingsuren:
ā
7:00 tot 18:00
Toegangsprijs:
ā
Gratisā
ā
Openingsuren:
ā
7:00 tot 18:00