Bali reisgids:
alle info die je nodig hebt voor jouw reis naar Nusa Lembongan
1. Nusa Lembongan in een notendop
Nusa Lembongan is een eiland dat zich ten zuid-oosten van het Balinese vasteland bevindt. Het eiland vormt een koppel met Nusa Ceningan dat bijna letterlijk aan Nusa Lembongan kleeft. Het derde eiland, Nusa Penida is met voorsprong het grootste van de drie eilanden en verdient een apart topic. Ondanks dat Bali niet enorm groot is, heeft elke plek er toch zijn unieke karaktertrek. Vanaf dat je een voet op het eiland zet, zul je je op een Caraïbische eiland wanen, iets wat nog extra in de verf wordt gezet door gouden stranden waar elke dag muziek van Bob Marley door de luidsprekers halmt.
2. Beste moment om Nusa Lembongan te bezoeken
Als je naar Nusa Lembongan trekt, kun je het ganse jaar door genieten van heerlijk warm weer met temperaturen rond de 30 graden. Wie echter zeker wil zijn dat hij het droog houdt, boekt best zijn trip tussen april en oktober, tijdens het droge seizoen. Laat je echter niet afschrikken door de term "regenseizoen" want op Nusa Lembongan heb je de minste regenval van gans Bali. En de regen die valt, die valt meteen met bakken uit de hemel, maar in 90 procent van de gevallen stopt het na maximaal twee uur met regenen.
Een tweede punt waar je rekening mee dient te houden bij het plannen van je reis naar Ubud en Bali, is Nyepi. Nyepi is één van de belangrijkste dagen voor de Hindoes op Bali. Op die dag (die elk jaar op een andere dag valt in februari of maart), moet iedereen op het eiland zich houden aan enkele strikt gecontroleerde regels die 24 uur lang van kracht zijn, zoals het verbod op het verlaten van de woning, het maken van lawaai en op Nusa Lembongan wordt zelf de elektriciteit afgesloten. Dit betekent ook dat die dag de luchthaven gesloten is en er geen ferry-verbinding met het vasteland is. Restaurants zijn gesloten, plaatsen bezoeken is uitgesloten, een wissel van hotel of verblijfplaats is onmogelijk, ... Hou daar dus rekening mee als je in die periode in Bali bent en doe navraag bij je hotel of zij al dan niet eten voorzien. Tot mijn eigen scha en schande heb ik mogen ontdekken dat het ook op de avond voorafgaand aan Nyepi quasi onmogelijk is om aan eten te komen aangezien de meeste Balinezen die avond feest vieren in hun dorp, terwijl ze met hun zelfgemaakte monsters door de straten paraderen.
​
Tot slot is het ook af te raden om Bali te bezoeken tijdens Kerst en nieuwjaar en het einde van de Ramadan. Die laatste is dé belangrijkste vakantieperiode voor alle Indonesiërs. Tijdens deze twee periodes is het verkeer een ware nachtmerrie op het eiland, dus valt er weinig plezier te beleven.
3. Reizen naar Nusa Lembongan
​
​
​
​
Op deze pagina kun je lezen hoe je het best naar Bali reist en met welke regels en formaliteiten je rekening dient te houden. In dit topic ligt de focus echter op hoe je van het Balinese vasteland naar Nusa Lembongan reist.​
​
Nusa Lembongan is enkel over zee bereikbaar, al is er wel een mogelijkheid om met een privé-vlucht per helikopter naar het eiland te trekken. Om naar Nusa Lembongan te varen, heb je de keuze uit vier havens: Sanur, Serangan, Padang Bai en de Gili's. De meest courante optie is die vanuit Sanur, aangezien dat de snelste vaarroute is en met voorsprong degene met het grootste aanbod. Maar voor wie vanuit Lombok of Oost-Bali komt, kunnen de laatste twee een beter alternatief vormen.
Sinds eind 2022 is er in Sanur een haven voor ferry's aangelegd die die naam waardig is. Tot dan moest je je naar het strand begeven en daar pootje baden vooraleer je aan boord kon klimmen. Dat is nu dus verleden tijd. Echter, voor de nostalgici, bij aankomst op Nusa Lembongan zul je wél nog ouderwets door de kustljin moeten waden bij het aanmeren.
Op Nusa Lembongan heb je keuze uit drie plaatsen om aan wal te gaan. Mushroom Bay, Jungutbatu en Yellow Bridge. Bij je keuze hou je best rekening met de locatie waar je zult verblijven, al neem je best ook het vaarschema, de prijs en de rederij in overweging. Zeker dat laatste is geen overbodige luxe aangezien de kwaliteit en veiligheid van sommige maatschappijen te wensen overlaat, getuige het feit dat begin 2023 nog één van de ferry's tot zinken kwam.
​
Om een ticket te boeken, kun je op goed geluk naar de haven gaan en daar op zoek gaan naar een rederij die nog plaatsen vrij heeft of je kunt wat zekerheid inbouwen en online op zoek gaan naar een betrouwbare maatschappij. Voor de terugreis kun je dezelfde procedure hanteren of je kunt de terugreis reeds vastleggen wanneer je je initiële ticket boekt.
​
Ook nog vermelden dat er ook een public boat naar het eiland vaart vanuit Sanur. Die doet er een stuk langer over, maar is wel spotgoedkoop.
​
Tot slot is het ook handig om te weten dat er dagelijks boten varen tussen Nusa Penida (Toyapakeh) en Nusa Lembongan (Yellow Bridge).
4. Verplaatsen in en rond Nusa Lembongan
​
​
​
​
Ik ga al meteen met de deur in huis vallen: op Nusa Lembongan en Nusa Ceningan rijden geen auto's, dus een taxi boeken zal er niet inzitten. Wat je wel zult aantreffen, zijn kleine, mini-trucks die in de meeste gevallen toebehoren aan de hotels op het eiland. Deze worden gebruikt om de gasten van het hotel en voedingswaren die met de ferry zijn meegereisd, te vervoeren. Het aanbod is echter beperkt, dus als je er gebruik van wil maken, maak je best op voorhand afspraken met het hotel waar je verblijft.
​
Kun je geen gebruik maken van de diensten van een hotel, dan ben je helaas overgeleverd aan de grillen van de weinige lokale chauffeurs die over een voertuig beschikken. Aangezien er geen Grab of Gojek beschikbaar is op het eiland betekent dit dat je telkens weer zult moeten onderhandelen over de prijs, een prijs die stukken hoger ligt dan op het vasteland. Als alternatief kun je er ook voor opteren om achterop de scooter te springen bij een lokale bewoner, iets wat de prijs wat zal drukken.
​
Het feit dat er zo weinig auto's rijden op het eiland, biedt ook opportuniteiten. In tegenstelling tot op het vasteland, is het verkeer hier veel rustiger, dus is zelf een scooter huren en het eiland verkennen de beste optie. Hou er wel rekening mee dat de wegen op het eiland in slechte staat zijn en op sommige plekken zelf ronduit gevaarlijk. Zeker na zonsondergang hou je het dus best rustig als je je verplaatst.
Aangezien er enkel mini-trucks en scooters te vinden zijn, is een huurauto ook geen optie... Al is er sinds kort wel een leuk alternatief: golfkarretjes. Recentelijk hebben die hun opwachting gemaakt op het eiland en kun je op bepaalde plaatsen zo'n voertuig huren voor een dag.
5. Papierwerk
​
Paspoort: Voor reizen buiten Europa heb je sowieso een internationaal paspoort nodig, zo ook voor Bali. En zoals op de meeste plaatsen moet het paspoort nog minstens 6 maanden geldig zijn én minstens één blanco pagina bevatten.
***
​
Visum: Om Indonesië of Bali binnen te komen, moet je een visum hebben. De gemakkelijkste en goedkoopste optie daarvoor, is de VOA (Visa On Arrival). Die kun je kopen bij aankomst in Bali, net voor je begint aan te schuiven aan de immigratie-post. Met dit visum kun je 30 dagen verblijven in Indonesië, een periode die je eenmalig kunt verlengen met 30 dagen door een tijdsrovende procedure die je ettelijke malen naar een immigratie-kantoor zal leiden. Beter nog is om te opteren voor een E-VOA, een VOA dat je online aanvraagt enkele dagen voor je vertrek via de site van de Indonesische Immigratie. Niet enkel bespaart je dat tijd bij aankomst, maar nog belangrijker, het geeft je de mogelijkheid om ook online een verlenging aan te vragen. Kostprijs van zowel de VOA, de E-VOA als de verlenging van die laatste, bedraagt 500.000 IDR (ong. 30 EUR).
​
Wie op zoek is naar een visum voor een langere periode of voor niet-toeristische doeleinden, die kan ontgetwijfeld zijn ding vinden in de tientallen verschillende soorten visums, elk met hun eigen regels en hun eigen prijskaartje. Maar in dat geval schakel je best een visum-agent in. Let wel op, aangezien er ettelijke duizenden al-dan-niet betrouwbare mensen deze diensten online aanbieden, ga je best op zoek naar een betrouwbare agent. Wil je advies omtrent wie degelijk en betrouwbaar werk aflevert, stuur me dan hier een berichtje.
​
Hou je strikt aan de geldigheidsduur van je visum! Zo laks men in Europa is, zo streng is men in Azië. Per dag dat je langer blijft dan toegelaten (overstay), zul je 1 miljoen IDR (ong. 60 EUR) moeten betalen. Wanneer je meer dan 60 dagen over de toegelaten termijn gaat, zul je gearresteerd worden, ondervraagd, beboet (tot 1 miljard IDR, ong. 60.000 EUR), het land uitgezet én voor meerdere jaren op een zwarte lijst geplaatst worden van mensen die Indonesië niet meer binnen mogen.
​
Tot slot nog vermelden dat je bij aankomst in Indonesië strikt genomen moet kunnen aantonen dat je ook een vlucht/boottocht uit het land hebt (onward flight). Ikzelf heb echter nog maar één maal moeten bewijzen dat ik dat had (tijdens de lockdown). Het zijn eerder de luchtvaartmaatschappijen die hier moeilijk over doen (aangezien zij beboet worden als één van hun passagiers het land niet in mag). Echter, in vele gevallen hanteren ze daarvoor strengere regels dan de Indonesische overheid. Zo is een VOA maar 30 dagen geldig en eisen sommige luchtvaartmaatschappijen dat je een vlucht uit Indonesië geboekt hebt binnen die periode, terwijl dat visum verlengbaar is en de Indonesische immigratie (als ze het al checken) geen probleem heeft met een vlucht binnen de 60 dagen.
***
​
Toeristentaks: Sinds 14 februari 2024 moet elke toerist die Bali bezoekt, ook een toeristentaks betalen. De taks, 150.000 IDR (ong. 9 EUR), kun je zowel op de luchthaven betalen bij aankomst (al dien je goed te zoeken) of kun je online regelen via deze site. Sinds 1 april 2024 worden steekproeven gedaan op toeristische locaties om na te gaan of toeristen de taks betaald hebben. Strikt genomen moet je de taks betalen telkens je Bali binnen komt. Dus ook wie enkele dagen naar pakweg de Gili-eilanden gaat (die tot Lombok behoren) en terug naar Bali trekt, zou de toeristentaks opnieuw moeten betalen. Al lijkt me dat toch maar moeilijk controleerbaar.
​
***
​
Internationaal rijbewijs: Wie zoals vele andere toeristen van plan is om met de scooter te rijden in Bali, heeft zoals overal buiten de EU nood aan een internationaal rijbewijs. Hou er rekening mee dat de er vooral op Bali een verstrengde controle is jegens buitenlanders die met de scooter rijden. In Ubud zijn er twee kruispunten (aan de Pasar Ubud & aan het tankstation in het zuiden van de stad) waar tijdens de dag vaak politie staat die hoofdzakelijk buitenlanders die zonder helm rijden, langs de kant zet. Ze zullen je een boete geven, niet enkel voor het niet dragen van een helm, maar ook voor het niet in het bezit zijn van een geldig rijbewijs, moest je dat niet bij hebben. Wanneer je bent "uitverkozen", hou je dan zeker kalm. Op het internet staan voldoende filmjes van toeristen die verhitte discussies aangaan. Wat in de meest extreme omstandigheden leidt tot deportatie.
​
In mijn eerste zin verwijs ik uitdrukkelijk naar scooters. Weet dat je ook voor een auto een internationaal rijbewijs nodig hebt. Ik zou echter afraden om met de wagen te rijden. Tijdens de pandemie heb ik het gedaan, wat vlot verliep, behalve als je de bewoonde wereld achter je laat (ontdek hier wat ik bedoel). Maar sinds de grenzen terug open zijn voor toeristen, is het rijden met de auto een echte uitdaging, wat ik aan den lijven mocht ondervinden. (lees hier wat ik daarmee bedoel).
***
​​
Vaccinaties: Een vaccinatiebewijs is voor geen enkele ziekte verplicht, al worden vaccinaties tegen Hepatitis A, Polio, Difterie en Tetanus sterk aangeraden.
***
​
Douane-verklaring: Zoals in punt 3 vermeld, moet je bij aankomst in de luchthaven ook een verklaring afleggen over de bagage die je bij hebt. Zo moet je alcohol aangeven als je meer dan 1 liter het land binnen brengt, meer dan 100 miljoen IDR (ong. 6.000 EUR) aan cash geld mee hebt, ... vroeger gebeurde dit met een papieren document, nu is het verplicht online waarna je een QR-code krijgt die door de douane wordt gescand. Eén exemplaar per gezin volstaat. Je kunt dit doen terwijl je op je bagage wacht of alle stress vermijden en het (maximaal drie dagen voor aankomst) online invullen. Zorg er zeker voor dat je de QR-code gedownload hebt of er een schermafbeelding van hebt, want er is geen manier om de QR-code opnieuw op te roepen, behalve door alles opnieuw in te vullen.
***
Reisverzekering: Een reisverzekering is niet verplicht, maar is natuurlijk onontbeerlijk voor wie reist buiten de EU. Houd er wel rekening mee dat de meeste reisverzekeringen maar beperkt zijn in de tijd. Zo zijn de meeste standaard verzekeringen slechts 2 a 4 maand geldig vanaf de dag van vertrek, ook voor verzekeringen die voor een volledig jaar zijn afgesloten. En deze verzekering moet reeds zijn aangegaan voor je je land van oorsprong verlaat. Voor wie op zoek is naar langdurige reisverzekeringen, klopt best aan bij een gespecialiseerde verzekeraar.
6. Taal
De officiële taal in Bali is Indonesisch, al spreekt iedereen er ook Balinees. In toeristische gebieden zal vooral in de horeca, quasi iedereen erg goed Engels spreken. Daarbuiten kan het soms moeilijk zijn om te communiceren.
​
​
7. Geld
​
Indonesische Rupiah (IDR): Dit is de officiële munt van Indonesië. 17,000 IDR komt overeen met 1 euro. Om het gemakkelijk te maken, laat 5 nullen vallen in de prijzen die je ziet en doe wat overblijft maal 6.
​
***
​
Geld afhalen: Reken er niet op! Voila, dat is meteen duidelijk. Het aantal geldautomaten op het eiland is op de vingers van één hand te tellen en hun voorraad aan cash geld is zeer beperkt. Wanneer je naar het eiland trekt, zorg je dus best dat je op voorhand voldoende cash afhaalt.
​
Ook op Bali hou je best enkele zaken in het achterhoofd wanneer je geld uit de automaat haalt. Vooreerst, let op waar je geld afhaalt, want skimming van ATM's komt vaker voor dan je denkt. Daarnaast zoek je best naar een indicatie op de ATM welke biljetten uit de machine komen: 50.000 IDR of 100.000 IDR. Kies voor de laatste optie, want het af te halen bedrag is beperkt. Bij de meeste ATM's kun je maximaal 25 biljetten afhalen (2.5 miljoen IDR, ong. 150 EUR), bij sommige zelf maar 20 of zelf 10! De enige uitzondering op deze regel waar ik van op de hoogte ben, is Maybank. Daar kun je 30 biljetten afhalen. Wat nog altijd maar 180 EUR is. 180 EUR waarop je al snel 5 EUR kosten betaalt aan je financiële instelling bovenop de 2% marge die ze nemen. In het volgende punt geef ik echter een tip hoe je dat kunt omzeilen. Als afsluiter nog zeggen dat ter plaatse geld wisselen in een wisselkantoor één van de populairste oplichtingspraktijken is op Bali, dus daar blijf ik persoonlijk ver van weg.
​
***
​
Betalen: In de betere hotels en restaurants zal het geen probleem zijn om met een kredietkaart of Google Pay/Apple Pay te betalen. Echter, veel plaatselijke winkels en restaurantjes aanvaarden enkel cash geld. Zorg dus dat je voldoende cash geld hebt afgehaald voor je naar Nusa Lembongan trekt.
​
Mijn persoonlijk favoriete manier van betalen, is via mijn Google Pay die gekoppeld is aan mijn Wise-account. Via Wise kun je gratis een rekening openen in maar liefst 40 verschillende munten, en dus ook de Indonesische Rupiah. Niet enkel krijg je zo de beste wisselkoers mogelijk, maar je kunt ook twee maal per maand kosteloos geld afhalen aan een ATM met de gratis VISA-kaart van Wise!
8. Gezondheid
Water: Kraantjeswater is niet drinkbaar op Nusa Lembongan. In de meeste gevallen zal er trouwens enkel zeewater uit de kraan stromen, wat zelf het poetsen van je tanden met kraantjeswater of het wassen van rauwe groenten met kraantjeswater onmogelijk maakt. Daarom zul je in quasi elke hotel dagelijks enkele flesjes drinkwater krijgen.
​
***
Specifieke ziektes: Dengue of knokelkoorts komt in beperkte mate voor in Bali, dus is het zeker aan te raden om een goeie muggenspray te voorzien (min. 50% DEET). Slapen onder een muskietennet waar mogelijk is altijd aan te raden, al was het maar om een goeie nachtrust te hebben. Malaria komt voor in sommige regio's van Indonesië, maar niet op Bali. Bali Belly tot slot is de liefkozende naam die gegeven wordt aan een voedselvergiftiging die toeristen oplopen bij een bezoek aan Bali. De oorzaak is vaak terug te leiden tot het consumeren van kraantjeswater of het eten op plekken die het niet zo nauw nemen met hygiëne.
​
***
Vaccinaties: Zoals eerder gezegd zijn er geen verplichte vaccinaties om het land binnen te komen, al worden vaccinaties tegen Hepatitis A, Polio, Tetanus en Difterie sterk aangeraden. (zie eerder).
​
***
​
Reisverzekering: Is niet verplicht, maar wel sterk aangeraden (zie eerder).
​​
***
​
Aardbevingen & tsunami's: Indonesië en ook Bali liggen op één van de meest actieve breuklijnen ter wereld en het eiland wordt dan ook gemakkelijk tientallen malen per maand getroffen door een aardbeving. Geen reden tot paniek echter, aangezien het misschien één of twee maal per maand is dat je ook effectief zult gewaarworden dat de aarde beeft. Wat de tsunami's betreft, daar zul je aan de kust op de meeste plaatsen bordjes zien met aanduidingen naar waar je je moet begeven indien het tsunami-alarm weergalmt.​
9. Telecom:
In quasi elk hotel en restaurant op Nusa Lembongan is er free-wifi beschikbaar.
Voor wie toch nog online wil blijven als hij de natuur intrekt, schaft zich best een lokale simkaart aan. De gemakkelijkste manier is een eSim-kaart die je online kunt aanschaffen. De veiligste optie voor wie een GSM heeft zonder eSim, dat is via een lokale winkel van Telkomsel, de grootste operator in het land. In deze winkel zullen ze je paspoort nodig hebben om over te gaan tot registratie opdat de simkaart zou werken. Dit is een gevolg van het feit dat simkaarten enkel zullen werken met een in Indonesië gekochte GSM of een GSM die geregistreerd is bij de douane. Uitzondering op deze regel: niet-Indonesiërs die een geregistreerde simkaart kopen, kunnen deze simkaart gedurende 90 dagen gebruiken. Na die periode zal de simkaart niet meer werken.
​
Wie dus van plan is om langer dan 90 dagen in Indonesië te blijven, dient ofwel een GSM te kopen in Indonesië of moet bij aankomst in het land zijn GSM registreren bij de douane. Dit laatste is niet kosteloos. De taks die je hierop betaalt bedraagt 40% van de waarde van de GSM boven de 500 USD. Heb je dus de nieuwste Iphone gekocht voor 1.500 USD, dan zul je 40% op 1.000 USD betalen. Vergeet je dit te doen bij aankomst, dan kun je je toestel nog registreren, maar dan vervalt het vrijgesteld bedrag van 500 USD na 5 dagen. In het geval van de IPhone betaal je dan 40% op 1.500 USD, voor een GSM die minder dan 500 USD waard is, betaal je dan alsnog 40% op de huidige waarde van je toestel. Want men houdt effectief rekening met de actuele waarde van je GSM en niet de oorspronkelijke aankoopprijs.
​
​
​
​​
​
​
TIP: als ik in een regio ben waar ik geen lokale simkaart aanschaf of waar het mobiele netwerk niet overal is uitgerold, download ik altijd Google Maps van die regio zodat ik ook zonder wifi of 5G mijn weg kan vinden. Daarvoor open je Google Maps, klik je rechtsboven op jouw profiel en kies je voor "offline kaarten". Daar kun je de gewenste kaart selecteren en downloaden.
10. Varia
​​
Tijdszone: Nusa Lembongan en Bali lopen 6 uur voor op België & Nederland (7 uur tijdens wintertijd).
​​
***
Geloof: Bali is uniek binnen de Indonesische archipel aangezien dit eiland het enige is waar de meerderheid van de inwoners zich tot het Hindoeisme richt. Zoals eerder aangehaald hou je ook best rekening met Nyepi bij het plannen van je reis.